Kanal Tedavisi - Endodonti Nedir?
Tüm sağlıklı ya da enfekte, dejenere olmuş dişlerin içinde kapalı havza şeklinde dişimizi besleyen kan ve sinir paketinin olduğu ve pulpa odası diye biz diş hekimlerinin adlandırdığı odalar mevcuttur. Dişlerin çürümesi, travma ve benzeri sebeplerden dolayı kişilerin dişlerinde dayanılmayacak ölçüde sıcak ve soğuk hassasiyeti ya da durduk yere ağrılar meydana geliyorsa kanal tedavisi kaçınılmaz hale gelmiş demektir.
Kanal tedavisi ile bir sebepten dolayı enfekte olmuş dişlerin pulpa odaları ve diş köklerinin içinde küçük borucuklar halinde bulunan dokular temizlenir. Sonuç olarak kök kanal tedavisi işlemi gerçekleştirilmiş olur. Daha basit bir dil ile anlatmak gerekirse dişimizin görünen kısmına yapılan işlem dolgu işlemidir dişimizin gözle görünmeyen röntgen ile görünen kök kısmına yapılan işlem ise kanal tedavisidir.
Kanal Tedavisinin Alternatifi Var mıdır?
Tüm diş hekimleri bizlere kanal tedavisi endikasyonu konulabilecek bir diş ile geldiklerinde var olan dişi olabildiğinde ağızda tutmak için gayet gösteririz. Biz hekimler aksi bir fikir beyan etmedikçe kanal tedavisini hastalarımıza öneririz.
Bazı durumlarda bireyler kanal tedavisi yaptırmak istemeyebilir. Böyle bir durumda maalesef ağrıdan da bireylerin kurtulabilmesi için önce ilaç tedavisi başlanır ve sonrasında diş çekimi gerçekleşir.
Kısaca ağrıyan bir diş için kanal tedavisi dişi ağızda tutmak için son yoldur. Çekilen diş yerine daha sonrasında köprü veya implant yaptırmak ise kanal tedavisine göre daha maliyetlidir.
Kanal Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kanal tedavisi işlemi kişinin işlem yapılacak dişine lokal anestezi yapılması ile başlar. İlgili bölgede tam uyuşukluk sağlandıktan sonra ilk etapta çürük temizlenir ve dişin pulpa odasına ulaşılır. Diş köklerinin kanal ağızları bulunur ve özel enstrümanlar ile kanalların boy tespiti yapılıp genişletme işlemi yapılır.
Kanal genişletme işlemi sırasında kanalların dezenfeksiyonu çok önem arz eder. Bunun sebebi diş kök kanal duvarlarına tutunan mikropların temizlenmesidir. Bu işlem için geliştirilen özel solüsyonlar ve ekipmanlar mevcuttur. Kanal içi dezenfeksiyon ve genişletme işlemi bittikten sonra kök kanalının dolum işlemi gerçekleştirilir ve üst estetik dolgusu yapılarak hastanın kullanımı sağlanır.
Kanal tedavisi dişin durumu ve bölgesine göre ortalama 45 dakika ile bir buçuk saat kadarlık bir sürede tamamlanır. Kanal tedavisi ve estetik dolgu dişin durumuna göre tek seans yapılabileceği gibi üç seansa kadar tedaviler uzayabilir.
Kanal Tedavisi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
-
Kanal tedavisi sonrası hastalar ağızları ortalama bir saat kadar açık kaldığından çene eklemlerinde ağrılar hissedebilir. Bu durum geçicidir.
-
Anestezinin etkisi geçmeden gıda tüketiminde bir sakınca olmasa bile hastalar uyuşuk olacaklarından dudaklarını ya da dillerini ısırabilirler. Bu sebeple daha ziyade uyuşukluk geçtikten sonra yemek yemeleri daha doğru olacaktır.
-
Tedavi sonrası ilgili dişin üzerine basamama durumu 7-14 gün normaldir. Ancak bu durum gün geçtikçe azalır ve ilgili süre bitiminde ortadan kaybolur.
-
Kanal tedavisi sonrası hastaların, sıcak soğuk hassasiyetleri ortadan tamamen kaybolur ancak az önceki madde de belirtiğimiz gibi üzerine basmakta ilk günler güçlük çekebilirler. Bu sebeple ilgili bölge ile çok sert ve taneli gıdalar tüketilmemeli tercihen daha çiğnemesi kolay gıdalar tüketilmelidir.
Hangi Durumlarda Kanal Tedavisi Uygulanır?
Kanal tedavisi yapılmasını gerektirecek bir çok durum söz konusu olabilir. Bir dişe kanal tedavisi endikasyonu şu durumlarda konulur.
-
Şiddetli sıcak soğuk hassasiyeti yaşayan bireylerde,
-
Durduk yere dişlerde ağrıların olması ve 10 dakikadan uzun sürmesi nedeniyle,
-
Diş yüzeyine röntgen ile de görünebilen derin dentin çürüğü olduğu durumlarda,
-
Daha önce yapılan dolguların altından dişler çürüdü ve ağrı yapıyor ise,
-
Gece uykudan uyandıran ağrılar mevcut olduğunda,
-
Diş ağız içerisinde yükselmiş gibi hissetmek ve üzerine basamama şikâyeti var ise,
-
İleri kemik erimesi olan ve dişeti kaynaklı enfeksiyon durumlarının geliştiği durumlarda,
-
Yüz bölgesine çok yansımamış ama diş eti bölgesinde şişlik mevcut ise,
-
Protesttik bir planlama, gülüş tasarımı ve kaplama işlemleri sırasında ilgili dişlere estetiğin, sağlanması için fazla kesim yapılması gerektiği durumlarda,
Kanal tedavisi yapılması kişi ve kişilerin dişlerini çok daha randımanlı ve sağlıklı bir şekilde kullanımını sağlar.
Hangi Durumlarda Kanal Tedavisi Yapılmaz?
-
İleri kemik yıkımı var ve dişlerde aşırı sallanma var ise ilgili diş ya da dişlere kanal tedavisi işlemi uygulanmaz.
-
Röntgen ile diş muayenesi sağlandığında, çok büyük kök dibi kemik erimesi ve apse varsa kanal tedavisi başarı ile sonuç vermez.
-
Dişin görünen kısmında aşırı madde kaybı bulunduğunda, kök kanal tedavisi yapılsa bile çiğneme fonksiyonuna diş katılamayacağından kanal tedavisi yapmak hasta acısından bir konfor artırımı yaşatmayacaktır. Bu sebeple kanal tedavisi önerilmez.
-
Dişlerde dik ya da yatay kırıklar mevcut ise kanal tedavisi yapılabilinse bile çok iyi takip edilmelidir.
-
Yüz bölgesine kadar yansıyan şişlik mevcut ise kanal tedavisi denenebilir ama kesin tedaviye cevap verme oranı düşüktür.
Kanal Tedavisi Başarı Oranları ve Komplikasyon Nedenleri Nelerdir?
Kanal tedavisi tıpkı diğer diş tedavilerinde olduğu gibi çok dikkatli ve özenli şekilde yapılmalıdır. Uyulması gereken prosedürlere uyulduğunda kanal tedavisi başarı oranı %97 lere kadar ulaşmaktadır. Ancak bazı durumlarda kanal tedavisi başarı ile sonuçlanmaz.
Bunların sebepleri;
-
Yetersiz kök kanalı genişletilmesi sonucu mikroplar temizlenmediyse
-
Kök dibine kadar kanal dolgu materyali gitmediyse
-
Kanal tedavisi sırasında kullanılan enstrümanlardan biri kanalda kırıldı ve çıkarılamıyor ise
-
Diş kökünde çiğneme kuvvetlerine bağlı kırık meydana geldiyse
maalesef kanal tedavisi başarı ile sonuçlanmamış demektir.
-
Lamine Diş Kaplama İşlemi Kaç Seans Sürer?Porselen yaprak dişlerin yapımı hastaların tüm ağız bakımları yapıldıktan sonra 2-3 seans ve 5-7 gün toplam süre ile biter. Birinci seansta preperasyonlar yapılıp dişler ölçü alımına uygun hale getirilir ve ölçü alma işlemi sonrası gerekli görülür ise geçici dişler yapılır. İkinci randevuda diş eti ile dişlerin uyumları kontrol edilir. Sonraki seans ya da seanslarda hastanın beğenisine sunulur ve eğer hastalarımız yapılan işlemden memnun kalırlarsa lamine dişler daimi olarak özel yapıştırıcılarla yapıştırılır.
-
Lamine Diş Kaplama Yapıştırıldıktan Sonra Düşer mi?Porselen lamine dişler için özel olarak üretilen reçine esaslı özel yapıştırıcılar mevcuttur ve yapılan yaprak porselenler bu özel yapıştırıcılarla yapıştırıldıkları için porselen laminelerin desimante olması yani düşmesi çok sık karşılaşılan bir durum değildir. Ancak yapıştırma prosedürüne diş hekimi uygun davranmadıysa ya yapıştırma sırasında tükürük ya da su geldi ise diş yüzeyine o zaman yapıştırıcıda tam bir adezyon sağlamaz diş yüzeyine. Bu durumda yapılan laminenin erken dönemde çıkmasına sebep olur. Yine hekim kaynaklı bir faktör olan diş ile laminenin tam uyumlu yapılmamasıdır. Böyle bir durum varsa doğru olan hekimin yaptığı işi en başa alıp yeniden lamine dişlerin üretilmesi olmalıdır. Ancak buna uygun davranılmadığı durumda lamineler maalesef erken dönemde düşebilir. Ağız hijyenini iyi sağlamayan ya da asitli gıdalar tüketen hastalarda veya tüketilmemesi gereken gıdalar tüketildiğinde laminelerde kırıklar ya da düşmeler olabilir. Diş sıkan bireylere diş plağı ile beraber botox uygulaması yapılmalıdır.
-
Zirkon Diş Kaplama ve Lamine Diş Kaplama arasındaki Fark Nedir?Zirkon kaplama ile porselen lamine yaprak kaplama arasındaki en büyük fark dişe uygulanan diş sert dokusu eksiltme miktarıdır. Zirkon diş kaplamalarında dişin çepeçevre tüm yüzeylerinden 0,9-2 mm kadar diş sert dokusu kaldırılarak yapılırken, porselen lamine dişlerde bu oran dişin tek yüzeyinden en fazla 0,3-0,6 mm kadar sert doku eksiltmesi ile mümkündür.